
پژو، (به فرانسوي: Peugeot) شركت خودروسازي فرانسوي است، كه در سال ۱۸۱۰ توسط خانوادهٔ پژو جهت ساخت آسيابهاي قهوه، در شهر فرانش-كنته، فرانسه تأسيس شد ولي ورود رسمي پژو به صنعت خودروسازي با توليد دوچرخه «گراند باي» توسط آرمان (آرمان) پژو در سال ۱۸۸۲ آغاز شد. نخستين خودروي پژو كه خودرويي سهچرخ بود، در سال ۱۸۸۹ توسط آرمان (آرمان) پژو و با همكاري گوتليب دايملر توليد گرديد.
امروزه شركت پژو از زيرمجموعههاي شركت پژو سيتروئن محسوب ميشود و همچنان بهعنوان بزرگترين شركت خودروسازي فرانسه و دومين خودروساز بزرگ اروپا بهشمار ميآيد.
در نامگذاري مدلهاي خودروهاي شركت پژو، اندازهٔ عدد سمت راست نشانهٔ نسل خودرو است و اندازهٔ عدد سمت چپ دلالت بر بزرگي خودرو دارد. مثلاً در مدل ۲۰۶، ۶ نسل خودرو و ۲ اندازهٔ خودرو را نشان ميدهد. بهعنوان مثال، مدل ۵۰۴ از ۲۰۶ بزرگتر و قديميتر است.
محتويات
تاريخچه
شركت پژو در سال ۱۸۱۰ توسط اميل پژو، جهت ساخت آسيابهاي قهوه در شهر سوشو، فرانسه تأسيس شد. در سال ۱۸۳۰ به توليد دوچرخه پرداخت و بالاخره از سال ۱۸۴۲ توليد آسيابهاي قهوه، نمك و فلفل را آغاز كرد.
ورود رسمي پژو به صنعت وسايل نقليه، با توليد دوچرخهٔ «گراند باي» توسط فرزند اميل، آرمان (آرمان) پژو در سال ۱۸۸۲ آغاز شد، كه دوچرخهاي از نوع پني-فرتينگ بود. (دوچرخهاي كه چرخ قسمت جلو خيلي بزرگ و چرخ عقب كوچك است)
آرماند (آرمان) به زودي به صنعت خودروسازي علاقهمند شد و با مباحثه با افرادي نظير گوتليب دايملر به امكان انجام آن اطمينان پيدا كرد و اولين اتومبيل پژو در سال ۱۸۸۹ تنها با چهار نمونه ساخته شد. موتور بخار استفاده شده در اين اتومبيل، سنگين بود و حجم زيادي را نيز اشغال ميكرد، همچنين مدت زمان زيادي براي گرم شدن، لازم داشت.
در سال ۱۸۹۰ استفاده از موتور بخار ممنوع شد و پيشنهاد گرديد، كه در اتومبيلها از موتورهاي سوختي، كه توسط شركت پنهارد و تحت ليسانس دايملر ساخته شده بود، استفاده شود.
اين خودرو از بسياري از نمونههاي پيشين خود پيشرفتهتر بود. سپس اتومبيلهاي بيشتري ساخته شد، در ۱۸۸۲ تعداد ۲۹ خودرو، در سال ۱۸۸۴ تعداد ۴۰ خودرو، در سال ۱۸۹۵ تعداد ۷۲ خودرو، در سال ۱۸۹۸ تعداد ۱۵۶ خودرو و نهايتاً در سال ۱۸۹۹ تعداد ۳٫۰۰۰ خودرو ساخته شد.
پژو اولين شركتي بود، كه تايرهاي لاستيكي را برروي خودروهاي خود نصب كرد و در سال ۱۸۹۵ تايرهاي بادي را برروي آنها قرار داد. در سال ۱۸۹۶ پژو اولين موتور خود را بدون كمك گوتليب دايملر توليد كرد و بعد از آن پيشرفتهاي مختلفي مانند امكانپذيري انتقال قواي محركهٔ زير خودرو به درون كاپوت حاصل شد و خودرو بهمعناي امروزي آن، شكل گرفت.
در سال ۱۸۹۶ اولين موتور درونسوز توسط شركت پژو ساخته شد و ديگر نيازي به خريد موتور از دايملر نبود. اولين مدل موتور ۶ كيلووات قدرت داشت، بهصورت افقي در عقب قرار ميگرفت و در پژو تيپ ۱۵ نصب شد. پيشرفتهاي بعدي به اين صورت بود كه موتور به قسمت جلوي خودرو منتقل شد و رينگها به ماشين اضافه شدند و اتومبيلها به اتومبيلهاي مدرن شباهت پيدا كردند.
در سال ۱۸۹۸ آرمان (آرمان) پژو تصميم گرفت، براي تشكيل شركت خود، از پژو جدا شود، تا تمركز بيشتري روي اتومبيل داشته باشد. در سال ۱۹۰۱ توانست با توليد موتوري با حجم ۶۵۲ سيسي، قدرت ۵ اسب بخار، يك سيلندر و ظاهر سنتي، برنده مسابقات بهترين مدل آن سال شود.
پس از اينكه در مسابقات پاريس، مقام نوزدهم را بدست آورد، تصميم گرفت از مسابقات كنارهگيري نمايد. در سال ۱۹۰۳ پژو اقدام به توليد موتورسيكلت نمود و از آن پس، موتورسيكلتهاي پژو، بهسرعت جاي خود را در بازار باز كردند. در سال ۱۹۰۳ پژو حدود نيمي از خودروهاي بازار فرانسه را توليد ميكرد.
در ۱۹۰۷ اولين موتور شش سيلندر ساخته شده توسط پژو به نمايش گذاشته شد و همكاري توني هوبر به عنوان سازنده موتور آغاز شد. از آنجا كه تعداد زيادي خودرو با انواع متفاوت در خط توليد بود، پژو تصميم گرفت كه خط توليد ديگري را راهاندازي نمايد.
در سال ۱۹۱۲، اتوره بوگاتي موتوري با حجم ۸۵۰ سيسي و چهارسيلندر را طراحي نمود و در همان سال با تيمي متشكل از ۳ راننده و يك طراح موتور، بار ديگر با خودروي بوگاتي به مسابقات بازگشت.
بين سالهاي ۱۹۱۴ تا ۱۹۱۸ با شعلهور شدن جنگ جهاني اول در اروپا، پژو به توليد خودروهاي نظامي گوناگون، كه از دوچرخه تا تانكهاي بزرگ را شامل ميشد، پرداخت. در سالهاي بعد از جنگ جهاني اول، خودرو به وسيله لازمي براي همه مبدل شد و ديگر يك وسيله تشريفاتي مختص قشر مرفه نبود.
با پايان جنگ در اروپا، مسابقات اتومبيلراني بار ديگر از سر گرفته شد و شركت در مسابقات ادامه يافت و طي قرن بيستم پژو توسعه يافت و در سال ۱۹۲۶ بخش پدال و موتور از هم جدا شد كه در پي آن، واحد دوچرخه پژو از شركت مادر خود جدا شد و سايكل پژو را تشكيل داد.
در سال ۱۹۲۸ مدل ۱۸۳ توليد شد. سال ۱۹۲۹ سالي بود كه نامگذاري امروزي پژو شكل گرفت. مدل جديد سال ۱۹۲۹، پژو ۲۰۱ ارزانترين خودرو در بازار فرانسه و مدلي بود كه علامت تجاري پژو را دارا بود. اين خودرو اولين خودروي توليد انبوه پژو بود. مدت زيادي از اين شكوفايي پژو نگذشته بود، كه در دهه ۱۹۳۰ ميلادي دوران ركود اقتصادي آغاز شد.
در زمان بحران مالي، فروش شركت بسيار كاهش يافت، ولي شركت توانست نجات پيدا كند. در سال ۱۹۳۳ اين شركت مدل پژو ۴۰۲ را روانه بازار كرد كه اولين مدلي بود كه سقف آن قابليت جمع شدن داشت.
بعد از آن جنگ جهاني دوم آغاز گرديد و پژو مجبور شد كاميون و ون براي جنگ توليد كند؛ اما در سال ۱۹۴۸ دوباره كار خود را با توليد پژو ۲۰۳ آغاز كرد. بعد از آن مدلهاي بسياري با همكاري شركت طراحي ايتاليايي پنين فارينا مانند پژو ۵۰۴ عرضه كرد.
در ۱۹۵۸ فروش محصولات شركت در ايتاليا آغاز شد و همكاري با شركتهاي ديگر مانند رنو و ولوو افزايش يافت. در سال ۱۹۷۴ پژو ۳۰٪ درصد از سهام سيتروئن را خريداري كرد و در ۱۹۷۵ اين شركت را تصاحب نمود.
در اين زمان بسياري از طرفداران سيتروئن اعتراض كردند، كه با اين كار ابداعات و پيشرفتهاي افسانهاي شركت سيتروئن افول ميكند. در نتيجه دو شركت با يكديگر ادغام شدند و شركت جديد نيز پژو سيتروئن نامگذاري شد، كه برندهاي هر شركت حفظ شود؛ اما از لحاظ منابع فني و تكنولوژي از تحقيقات يكديگر بهرهمند شوند. در آن زمان سيتروئن دچار مشكلات مالي زيادي بود، ولي در عين حال، مدلهاي زيادي از خودرو را براي توليد نهايي طراحي نموده بود.
در سال ۱۹۷۸ شركت پژو سيتروئن واحد اروپايي كرايسلر را به دليل بحرانهاي ايجاد شده در اين شركت، از آن خود كرد. شركت كرايسلر اروپا، بسيار فرسوده و داراي مدلهاي قديمي بود و در واقع اين سرمايهگذاري، مشكلات مالي بسياري براي پژو سيتروئن ايجاد كرد. در اوايل دهه ۱۹۸۰ ميلادي، پژو برند تالبوت را احيا كرد، تا بتواند سودي از كرايسلر به دست آورد و بخش اروپايي آن را از ورشكستگي نجات داد.
تمامي اين سرمايهگذاريها باعث شد شركت پول زيادي را خرج نمايد و دچار مشكلات مالي شود. در سال ۱۹۸۳ مدل موفق پژو ۲۰۵ ارائه شد و بسياري از هزينههاي شركت را پوشش داد. در ۱۹۹۰ با مديريت جين مارتين فولز در پژو سيتروئن براي نخستين بار مشاركت اين دو شركت موفق عمل نمود.
پژو در سالهاي ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۰ به طور مداوم در رالي معروف پاريس داكار قهرمان شد. فروش اين شركت در ايالات متحده با مدلهاي پژو ۴۰۵ و پژو ۵۰۵ به ۴٫۲۶۱ دستگاه در سال ۱۹۹۰ ميلادي رسيد و فروش ۲٫۲۴۰ دستگاه، در ژوئيه ۱۹۹۱ شركت را بعد از ۳۳ سال، به نقطه اوج خود رساند. همچنين پژو در سالهاي ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۰ تأمين موتورهاي مسابقات فرمول يك را عهدهدار شد.
در آوريل ۲۰۰۶ شركت، پايان كار كارخانه رايتون خود در كاونتري، بريتانيا را اعلام نمود و اين باعث از دست رفتن ۲٫۳۰۰ شغل در كارخانه و ۵٫۰۰۰ شغل خردهفروشي شد.
پژو از هدف خود كه فروش چهار ميليون خودرو در سال بود، فاصله بسيار زيادي داشت. در سال ۲۰۰۸ فروش شركت كمتر از ۲ ميليون دستگاه در سال بود و در اوايل ۲۰۰۹ به دليل بحران مالي ۲۰۱۲–۲۰۰۷، فروش باز هم كاهش پيدا كرد.
پژو هنوز در پي نوآوري در مدلهاي خودرو است تا بتواند نيازهاي تمامي بخشها را پاسخ دهد و همينطور در تلاش است تا بازارهاي جديد را در چين، روسيه و آمريكاي شمالي داشته باشد. در پايان سال مالي ۲۰۰۸ گردش مالي شركت با مبلغي كاهش، به ۵۴٫۴ ميليارد دلار و سود خالص، به رقم ۴ ميليارد دلار رسيد.
در اواخر ۲۰۰۹ نيز پژو دچار افول عملياتي و كاهش فروش شد كه در پي آن «فيليپ وارين» به جاي «كريستين استريف» مديريت شركت را به عهده گرفت. پژو اكنون بيش از ۲۰۰ هزار كارمند در سراسر جهان دارد و در سال ۲۰۱۲ فروشي بالغ بر ۵۴ ميليارد دلار را از آن خود كرد و همچنان بزرگترين خودروساز فرانسه ميباشد و پس از گروه فولكسواگن در رتبه دوم از بزرگترين خودروسازهاي اروپا جاي دارد.